پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه دوشنبه، ۱۸ فروردین، حادثه گازگرفتگی مرگبار در معدن جواهر زغال دامغان که به محبوس شدن چندین کارگر و شخص پیمانکار معدن در تونل منجر شد ، در روز سه شنبه و با هفت کشته به پایان رسید. مرتضی شکاری (پیمانکار) ، احمد شکاری ، مهدی گیلکی ، هانی گیلکی (۳۵ ساله) ، طلاحسین ابراهیمی (۲۰ ساله، اتباع خارجی) ، مجتبی اکبری (۲۵ ساله، اتباع خارجی) ،علی ابراهیمی (۲۵ ساله، اتباع خارجی) از درگذشتگان این حادثه شوم هستند. گفته می شود که ، این معدن برای مدتی فعالیت نداشت و روز حادثه اولین روز فعالیت اکتشافی معدن پس از مدت‌ها توقف بود و کارگران برای بررسی چگونگی راهکار‌های از سرگیری فعالیت تونل وارد می‌شوند. وقتی نفر وارد می‌شود، دچار گازگرفتگی می‌شود که نفر دوم برای کمک وارد عمل می‌شود و به این ترتیب هر هفت نفر یک به یک فوت می‌شوند. فرج‌الله ایلیات، سرپرست معاونت امور عمرانی استانداری سمنان بیان داشت که، معدن زغال‌سنگی که فعال نیست در اصطلاح باید زنده نگه‌داشته شود و کنترل اکسیژن و تهویه هوا در آن مدنظر باشد، اما در حادثه اخیر، نداشتن امکانات و تجهیزات کافی مشهود است.با وجود همه تاکیدات صورت پذیرفته بعد از حادثه معدن معدنجوی طبس در سال گذشته، مشخص نیست چرا بعد از وقوع آن حادثه هولناک، سیستم کنترل و نظارت همچنان درست عمل ننموده و بازرسی نیروی‌های وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و صمت به وظایف خود درست عمل نمی‌کنند. دیگر سوال قابل طرح، پرسیدن همین موضوعات از سازمان بازرسی کل کشور است. مگر نه اینکه، در کلیه دستگاه ها ، نیروهای محترم این سازمان بعنوان مهمترین سازمان نظارتی کشور، مستقر هستند، خروجی این عزیزان و سهم شان در وقوع حادثه را چطور باید محاسبه کنیم؟

هم‌زمان با خبر حادثه معدن طبس، رسانه ملی خبر کشف چهار کیف پر از پول، چک‌پول، دلار و یورو به ارزش ۴۰ میلیارد تومان به اضافه ۷۰۰ سکه دیگر از منازل شهردار و برخی اعضای شورای اسلامی سابق شهر لواسان منتشر کرد. توضیح بیشتری نیاز نیست. پرسش این است که آیا تحریم‌ها فقط در خرید تجهیزات ایمنی برای کارگران کارکرد داشته؟ هزاران قلم دیگر به اشکال مختلف و با ادعا و افتخار دورزدن تحریم‌ها، با ده‌ها برابر قیمت تهیه و در کشور استفاده می‌شود؛ به مظلوم‌ترین، بی‌صداترین و خدمتگزارترین قشر با سخت‌ترین کارها و کمترین دریافتی‌ها و... که رسید، آسمان تپید؟

ولی داداشی سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی از لزوم پاسخگویی وزارتخانه‌های صمت و تعاون در حادثه تلخ معدن طبس سخن گفت. اگر چه هنوز بررسی‌های دقیقی به عمل نیامده و، ولی به نظر می‌رسد ابنیه‌ها و سازه‌های فنی به کارگیری شده در معدن استاندارد‌های لازم را نداشته است. وزارت کار هم باید در رابطه با ضوابط ایمنی حوزه کاری شخصی کارگران پاسخ بدهد. فتح اله توسلی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز پرسید که مگر در قانون معادن نیامده که یک درصد درآمد‌ها باید در همان محل هزینه شود؟! و یا در قانون نداریم که ۱۵ درصد حقوق دولتی هم باید همان‌جا هزینه شود. چرا این کار نشده است؟ اصلا چرا در معدن دستگاه تهویه مناسب نداشتند و چرا ایمن سازی نکردند؟ بازرسی وزارت کار وظیفه داشته که استاندارد‌های مربوط به معدن را بررسی کند. زهرا سعیدی مبارکه سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز در این باره چنین گفت: شنیدیم که معدن سیستم آژیر مرکزی نداشته یا خراب بوده است. دو نفر از کارشناسان ایمنی نیز گفتند افرادی متوجه حادثه شدند، ولی با سروصدا همدیگر را خبر می‌کردند. در حالی که اگر آژیر کار می‌کرد، این همه کشته روی دست کشور نمی‌ماند. وی در ادامه به قصور در آموزش استفاده از سیستم خودنجات روی کوله‌ها اشاره داشت و گفت: این امکان روی کوله‌ها بوده، ولی استفاده نشده است.

معـادنی کـه بیشـتر عملیـات فـنی آن توسـط پیمانـکاران بخش خصـوصی انجام می شـود، عمدتـًًا در سـال های اخیـر بـا مشـکلاتی مواجه شـده کـه نشـان می دهد ایمـنی بـرای بخـش خصـوصی در اولویت چنـدم پـس از سـود و افزایـش تولید مطرح است .بطـور کل اینجـا مقصـر فـرد نیسـت، بلکـه نـگاه و نظـام حکمـرانی در بخـش معـدن اسـت، کـه بایسـتی شـرایط دائمـا بـه روزرسـانی شـود . موضـوعی کـه کارشناسـان معتقدنـد کـه پاییـن بـودن سـطح نظـارت ،ایمنی ، کیفیـت و همچنین فرسـوده بـودن تجهیـزات در معـادن از مهمتریـن دالیـل بروز چنین حوادثی اسـت . نکته بعد، پیگیری حقوقی مصوباتی است که درباره ایمنی معادن تصویب شده اما اجرایی نمی شوند.

حال معادن ایران از نظر ایمنی کار به هیچ وجه خوب نیست. هر ماه شاهد حوادث عدیده برای نیروی کار در معادن کشور هستیم. هنوز چند روزی از مرگ چهار راننده کامیون و لودر در معدن سنگ و شن شازند اراک نگذشته که شاهد مرگی دیگر در معدن گچ و سنگ آهک سمنان می باشیم. آیا سازمان بازرسی قصد ورود به بحث اهمال، قصور، تقصیر و ترک فعل بخش نظارتی و تامین ایمنی کار در وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی را ندارد؟ کارگر زابلی معدن بر اثر افتادن سنگ بر سرش دچار مرگ مغزی شده و خانواده وی ، در رفتاری نیکوکارانه اقدام به بخشیدن اعضای بدن او به بیماران نیازمند کردند.

تعداد معادن فعال استان مازندران نسبت به سال ۹۸ به علت مسائل قوانین و روند کاری طاقت فرسا سیر نزولی داشته است، البته حل مسئله مورد نظر مستلزم به خرد جمعی است که متاسفانه وجود ندارد.

گزارش وزارت کار نشان می‌دهد که از هر ۱۰۰۰ نفر شاغل در معادن کشور، جان بیش از ۲۰ نفر در معرض حوادث مختلف معدنی است. در سال ۱۳۹۵، معادل ۱۹۱۲ مورد در معادن کشور رخ داده که نتیجه آن مصدومیت ۱۹۰۶ نفر دچار مصدومیت شده‌اند.

رئیس جمهوری گفت: معادن فاقد امکانات و تجهیزات ایمن و کافی با هدف جلوگیری از بروز اتفاقات و حوادثی مانند انفجار معدن آزادشهر، باید تعطیل شود.